![](/media/lib/473/n-mozaika1-a15305ce8300c4ae9f7b9f6503ebbaf4.jpg)
Przodek greckich mozaik w hetyckiej świątyni
28 września 2021, 18:49Na stanowisku Uşaklı Höyük w Turcji znaleziono „matkę” mozaik Śródziemiomorza. To ponad 3000 kamieni w naturalnych odcieniach beżu, czerwieni i czerni, które ułożono w geometryczne wzory trójkątów i krzywych. Odkrycia dokonano w ruinach hetyckiej świątyni z XV wieku przed naszą erą.
![](/media/lib/472/n-dinozaury-45698d6f19a928e68bee276a91d96ef9.jpg)
Wszystkie węże pochodzą od niewielkiej grupy gatunków
22 września 2021, 09:02Upadek asteroidy, która przed 66 milionami lat przyniosła zagładę dinozaurom, stał się szansą ewolucyjną dla wielu innych zwierząt. Skorzystały na tym m.in. węże. Jak twierdzą naukowcy z Milner Centre for Evolution na University of Bath, wszystkie ze znanych dzisiaj niemal 4000 gatunków węży wyewoluowały z niewielkiej grupy gatunków
![](/media/lib/470/n-merlin4-02c4e7ea738dde69e3269c8fac646d31.jpg)
Manuskrypt z Bristolu to jeden z najstarszych tekstów o czarodzieju Merlinie
6 września 2021, 14:23Odkryte niedawno w Bristolu fragmenty średniowiecznego manuskryptu, opowiadające historię Merlina, czarodzieja znanego opowieści o królu Arturze, są jednymi z najstarszych znanych zapisków dotyczących tej postaci. Naukowcy, którzy badali zabytki, znaleźli różnice pomiędzy tą a innymi wersjami tekstu, a dzięki użyciu nowoczesnych narzędzi byli w stanie odczytać uszkodzone fragmenty, określić czas i miejsce powstania manuskryptu oraz typ atramentu.
![](/media/lib/469/n-pieczec-olowiana-strona-z-wizerunkiem-sw.-wojciecha-754842a38e69edc150d344547fd3ad12.jpg)
Unikatowe znalezisko z Zawichostu-Trójcy: XII-wieczna bulla książęca
2 września 2021, 11:12Na terenie dawnej średniowiecznej wsi Trójca, która obecnie jest częścią Zawichostu (woj. świętokrzyskie), znaleziono wyjątkowy zabytek, ołowianą pieczęć - bullę - książęcą. Jak podkreślił dr hab. Marek Florek z Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Sandomierzu, zabytki tego typu są niezwykłą rzadkością. Jeszcze kilkanaście lat temu nie znano ich wcale, stąd historycy nawet nie zdawali sobie sprawy, że polscy książęta używali również pieczęci ołowianych.
![](/media/lib/468/n-woda1-bb446eb89d910c33e2f912bfd7f7aed6.jpg)
„Kwantowe przyciąganie” może wyjaśnić niezwykłe właściwości wody
28 sierpnia 2021, 05:30Woda to niezwykły płyn. Niezbędny i najbardziej powszechny, a jednocześnie najmniej ją rozumiemy. Ma wiele niezwykłych właściwości, których wciąż nie potrafimy wyjaśnić. Na przykład większość płynów staje się coraz gęstszych w czasie schładzania. Tymczasem woda jest najgęstsza w temperaturze około 4 stopni Celsjusza
![](/media/lib/449/n-psyche2-cb54e59e8b8ec26ab179404f5baf0b40.jpg)
Udało się dokładniej zbadać asteroidę Psyche. Wystartuje do niej misja badawcza
24 sierpnia 2021, 07:41Dzięki teleskopowi ALMA (Atacama Large Milimeter/Submilimeter Array) udało się lepiej określić skład asteroidy Psyche. W sierpniu przyszłego roku ma wystartować misja, która dotrze do Psyche w 2026 roku. Przed kilkoma miesiącami NASA rozpoczęła końcowy montaż pojazdu, który poleci na spotkanie z asteroidą.
![](/media/lib/467/n-pinatubo1-2ac719cf39e4888289f4eebce6197372.jpg)
Im cieplejszy klimat, tym większy wpływ chłodzący wielkich erupcji wulkanicznych
21 sierpnia 2021, 18:27Autorzy najnowszych badań, naukowcy z University of Cambridge oraz UK Met Office, informują, że w miarę ocieplania się klimatu wielkie erupcje wulkaniczne będą wywierały większy niż wcześniej efekt chłodzący. Z badań wynika też, że w przypadku małych i średnich erupcji efekt chłodzący zmniejszy się nawet o 75%
![](/media/lib/467/n-panpw-51a7adaddaf29e45133d12f773d1df2d.jpg)
Naukowcy z PAN i PW dokonali przełomu na polu wykrywania związków chemicznych w mikroskali
17 sierpnia 2021, 12:01Wychodząc naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na prowadzenie w czasie rzeczywistym analiz w zaledwie kilku mikrolitrach roztworu, naukowcy z Instytutu Chemii Fizycznej PAN pod kierunkiem Martina Jӧnssona-Niedziółki we współpracy z badaczami z Politechniki Warszawskiej udowodnili, że detekcja w tak małej skali jest możliwa.
![](/media/lib/467/n-krysztalw-2d87ce688d6ee8fa348b13aef816ce8e.jpg)
Po 80 latach fizykom udało się stworzyć kryształ Wignera
17 sierpnia 2021, 09:32Przez 80 lat fizycy próbowali zrealizować pomysł pioniera mechaniki kwantowej, Eugene'a Wignera, który w 1934 roku zaproponował stworzenie niezwykłego rodzaju materii – kryształu zbudowanego z elektronów. W ubiegłym miesiącu na łamach Nature poinformowano o pierwszych eksperymentalnych obserwacjach kryształów Wignera.
![](/media/lib/467/n-idol-c16839c26e657550cab664596ce3835a.jpg)
Idol znaleziony na bagnie w hrabstwie Roscommon w Irlandii ma ok. 1600 lat. Został wykonany z pnia dębu
17 sierpnia 2021, 05:10Prowadząc prace przygotowawcze do projektu drogowego (N5 Ballaghaderreen to Scramoge Road Project) na terenie hrabstwa Roscommon w środkowej Irlandii, archeolodzy z Archaeological Management Solutions (AMS) odkryli w bagnie drewnianą rzeźbę sprzed ok. 1600 lat. Idol został wykonany z pnia dębu. Jeden z końców wieńczy ludzka głowa. W poprzek tułowia postaci przechodzą nacięcia.